Door verlenging van behandeltermijn
Onderzoek in 18 Nederlandse ziekenhuizen, gecoördineerd vanuit Maastricht UMC+ en gesubsidieerd door de Hartstichting en de Hersenstichting, toont aan dat het mechanisch verwijderen van een stolsel bij een herseninfarct zelfs tot 24 uur na het ontstaan van klachten bij veel meer patiënten zinvol is dan tot nog toe gedacht. Dankzij deze studie (MR CLEAN-LATE) komen nu meer patiënten in aanmerking voor deze behandeling. Het onderzoeksartikel verscheen 30 maart in het internationaal toonaangevende medisch- wetenschappelijke tijdschrift The Lancet.
Bij een herseninfarct of beroerte ontstaat schade doordat er in een gedeelte van de hersenen geen bloedvoorziening meer is. Vaak is de oorzaak een bloedstolsel dat het bloedvat afsluit. Hoe langer de afsluiting bestaat, des te groter de hersenschade zal zijn. Het is dus altijd van belang zo snel als mogelijk te handelen vanaf de eerste klachten. Met de MR CLEAN studie toonde de onderzoeksgroep al in 2015 aan dat het stolsel uit het bloedvat kan worden verwijderd middels een katheter die via de lies wordt opgevoerd tot vlak bij het stolsel in de hersenen (endovasculaire behandeling) en dat dit veilig en effectief was tot zes uur na ontstaan van de klachten.
MR CLEAN-LATE studie
De effectiviteit van de endovasculaire behandeling neemt af naargelang meer tijd verstrijkt tussen het ontstaan van klachten en starten van de behandeling. Eerder onderzoek toonde aan dat de behandeling effectiever was bij patiënten met ‘collateralen’ (bloedvaten die via omwegen het aangedane gebied van enig bloed voorzien) dan bij patiënten waarbij minder goede of geen collateraal vulling te zien was. Het doel van de MR CLEAN-LATE studie was daarom om te onderzoeken of de endovasculaire behandeling van het herseninfarct ook in het “late tijdsvenster” (gedefinieerd als 6 tot 24 uur na het ontstaan van klachten of het moment waarop patiënt voor het laatst klachtenvrij was) nog effectief en veilig zou zijn voor patiënten geselecteerd op basis van aanwezige collateraal vulling op de CT-scan.
Positief resultaat
De MR CLEAN-LATE studie toonde aan dat patiënten met een herseninfarct die zich in het late tijdsvenster presenteerden en werden geselecteerd op basis van het hebben van collateralen op de CT een gunstig effect hadden van de endovasculaire behandeling. Het positieve resultaat vertaalt zich vooral in beter functioneren en betere kwaliteit van leven. Patiënten in de behandelgroep hadden na drie maanden significant minder beperkingen dan de groep die niet behandeld was. De hoofdonderzoekers neuroloog prof. dr. Robert van Oostenbrugge en interventieradioloog prof. dr. Wim van Zwam constateren dat door dit onderzoek meer patiënten aanmerking komen voor behandeling van het herseninfarct waardoor er verbetering van kwaliteit van leven behaald kan worden voor een aanzienlijke groep mensen die een beroerte doorgemaakt hebben.
Het onderzoekartikel verscheen op 30 maart in The Lancet. Ga naar het artikel.
Het onderzoek werd mogelijk gemaakt o.a. door financiering vanuit de Hartstichting en Hersenstichting.
De participerende ziekenhuizen in Nederland: Albert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht, Amphia Breda, Amsterdam UMC, Catharina Ziekenhuis Eindhoven, Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis Tilburg, Erasmus MC, Haaglanden Medisch Centrum Den Haag, HagaZiekenhuis Den Haag, Isala Zwolle, Leids UMC, Maastricht UMC+, Medisch Spectrum Twente, Noordwest Ziekenhuisgroep Alkmaar, Rijnstate Arnhem, St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein, UMC Groningen, UMC Utrecht en Radboud UMC. Zij zijn onderdeel van het nationale CONTRAST consortium, dat tot doel heeft om nieuwe en betere behandelingen voor herseninfarct en hersenbloeding te ontwikkelen.
Afbeeldingen van bloedvaten in de hersenen: stolsel bij pijl (links) en stolsel verwijderd met katheterbehandeling (rechts)